چارقد پاکی

هفت نکته و مورد مهم در خصوص نوشتن پروپوزال

آنچه باعث بالا بردن کیفیت یک پروپوزال یا پیشنهاده پژوهشی می شود، به کیفیت پروژه پیشنهادی و نیز به چگونگی نگارش پژوهشگر بستگی دارد.
هر دانشگاه یا دانشکده ای، فرم های مشخصی را برای نوشتن پروپوزال از پیش آماده کرده است. همه دانشجوها باید آن را فرم را تهیه و همه اطلاعات لازم را در آن وارد کنند و سپس آن را به دانشگاه محل تصویب خود تحویل دهند تا داوران و استادان آن را تصویب کنند.
نگارش یک پروپوزال درست و اصولی، مستلزم رعایت 7 مورد اساسی و مهم است که در ادامه به آنها اشاره شده است.
مرحله نخست: مشخص کردن موضوع تحقیق
نخستین گام برای نوشتن پروپوزال، انتخاب موضوع پژوهش است.
دانشجو یا پژوهشگر، ابتدا باید موضوعی را تعیین کند که خواستار مطالعه و پژوهش در آن زمینه است. انتخاب عنوان و موضوع درست و مناسب، نقش بسیار مهمی در نگاشتن پایان نامه دارد.
متأسفانه امروزه کیفیت پژوهش ها و پایان نامه کاهش پیدا کرده است و یکی از دلایل مهم آن، این است که سطح موضوعات پایان نامه ها در دوره های بالاتر تحصیلی بسیار پایین است یا اینکه سطح برخی از موضوعات در مقاطع پایین تر، بسیار سنگین است.
شروط موضوع پروپوزال یا پایان نامه
• نو و بدیع باشد.
• با نیازهای روز جامعه تناسب داشته باشد و بتواند در نهایت راهکاری برای حل مشکل به دست دهد.
• با حوزه کاری و تخصص فرد متناسب باشد.
• در عنوان تحقیق باید قلمروهای مکانی و زمانی و نیز اهداف تحقیق مشخص باشند.
• موضوع باید به گونه ای انتخاب شود که قابلیت اجرا شدن داشته باشد.
• موضوع باید به صورت جامع، مختصر، واضح و غیر سؤالی نوشته شود.
مرحله دوم: بیان مسئله
در قسمت بیان مسئله، باید مشکل ها و تعارض هایی تشریح شود که در ذهن دانشجو و پژوهشگر، سؤال ایجاد کرده است.
به عبارت دیگر، مسئله ای که در این بخش مطرح می شود، همان پرسشی است که ذهن پژوهشگر درگیر آن شده است و پژوهشگر با هدف ریشه یابی مشکلات و ارائه راهکار برای رفع آن، پرسش را مطرح می کند.
بخش بیان مسئله، بهترین قسمت برای توضیح دلایل به وجود آمدن سؤال تحقیق است. آنچه در این بخش اهمیت فراوانی دارد، این است که باید به عملی بودن مسئله مورد تحقیق، توجه شود. زیرا دانشجو یا پژوهشگر باید هیئت داوران را متقاعد کند که انجام این پژوهش، دستاوردهای جدیدی به همراه خواهد داشت. بنابراین، پژوهش مورد نظر باید بر اساس مستندات انجام شود.
مرحله سوم: پیشینه پژوهش
یکی از بخش های مهم در کارهای تحقیقاتی که باید مورد توجه قرار گیرد، پیشینه تحقیق است که مرور ادبیات یا litrature review نام دارد.
در بخش پیشینه، پژوهشگر باید همه تحقیقاتی را که مرتبط با موضوع پژوهش خود است، بیان کند. دانشجو برای انجام این کار و افزایش اطلاعات خود، باید به مدارک و سندهای مرتبط با موضوع خود رجوع کند.
هدف از پرداختن به پیشینه تحقیق
پیشینه تحقیق، با چند هدف انجام می شود:
مانند پیشگیری از دوباره کاری و سرقت ادبی
استفاده از تجربه های پژوهشگرهای گذشته
آشنایی با نقاط ضعف و قوت پژوهش های پیشین.
مرحله چهارم: مشخص کردن اهداف پژوهش
در مرحله چهارم، پژوهشگر می بایست هدف های کلی، ویژه و نیز کاربردی پژوهش را به صورت دقیق مشخص کند.
هدف های کلی پژوهش؛
آن هدف هایی هستند که مستقیماً از موضوع پژوهش برداشت می شوند.
اهداف کاربردی؛
اما اهداف کاربردی، از مسئله پژوهش و هدف کلی پژوهش گرفته می شوند و بنابراین، زیر مجموعه اهداف کلی به شمار می روند. با مشخص کردن این دسته از اهداف، مواردی که در پژوهش تحقق می یابند و نیز مواردی که تحقق نمی یابند، تعیین می شوند.
مرحله پنجم: فرضیه های پژوهش
هر پژوهشی، شامل چند پیشنهاد یا پیشی بینی منطقی است که فرضیه نام دارد. فرضیه ها در طول پژوهش و پس از آزمون و خطا و نیز با بررسی یافته های تحقیق، قبول یا رد خواهند شد.
فرضیه ها باید به صورت کامل، دقیق و روشن نوشته شوند و برای نوشتن آنها، باید از واژه های قابل اندازه گیری استفاده شود. آنچه باید در اینجا به آن اشاره کنیم، این است که اگر فرضیه ها رد یا قبول شوند، هیچ تأثیر منفی و بدی بر پژوهش یا پژوهشگر نخواهد گذاشت.
مرحله هفتم: روش ها و مرحله اجرای پژوهش
ارائه روش های انجام پژوهش، یکی از مراحل و گام های مهم است که دانشجوها و پژوهشگرها باید به آن توجه کنند.
از جمله مواردی که در این بخش باید بیان شوند، عبارتند از:
• اشاره به روش های گردآوری داده ها
• جامعه آماری و نمونه مورد آزمایش
• روش های نمونه گیری
• ابزار و روش های جمع آوری اطلاعات و داده ها.
مرحله هفتم: منابع و مآخذ
در نگاشتن پروپوزال یا پایان نامه، استفاده از منابع و مآخذ معتبر علمی، اهمیت فراوانی دارد.
در بخش منابع و مآخذ پروپوزال، پژوهشگر باید همه داده هایی را که در متن خود به آنها اشاره کرده است، به همراه منبع آنها بیاورد.
واژه پروپوزال برگرفته شده از واژه propose به معنای پیشنهاد دادن است.پیشهنادی در مورد طرح پژوهشی که دارید و میخواهید آنرا در قالب یک مقاله ارائه کنید یا به عبارت دیگر یک برنامه ریزی در مورد طرح پژوهشی همان طور که قبل از شروع هر کاری برنامه ریزی میکنید و هدف تعیین میکنید در شروع نگارش مقاله یا پایاننامه نیز باید ابتدا یک طرح پژوهشی ارائه کنید.این طرح باید از بخش ها و اجزای مختلفی تشکیل شده باشد و اجزا در نهای ختم به یک نتیجه گیری شوند.در تمامی شرکت ها ادارات و دانشگاه ها هر کس طرح یا ایده ای خلاق در ذهنش داشته باشد ابتدا باید یک طرح پیشنهادی ارائه کند و سپس اگر طرح پیشنهادی پذیرفته شد شروع به مقاله نویسی کند.پروپوزال فقط محض آشنایی با مقاله اصلی میباشد نیازی نیست که چندان طولانی و با رعایت جزئیات باشد اگر پروپوزال را زیاد طولانی کنید ممکن است حوصله بر باشد و قابل خواندن نباشد پس تا حد امکان خلاصه نویسی و دقیق نویسی را در نظر بگیرید.
یک پروپوزال اجزای مختلفی دارد که باید طبق اصول خاصی نوشته شود.
• ابتدایی ترین بخش همانند سایر پژوهش ها باید مقدمه باشد هر مقاله یا پایاننامه یا هرگونه نوشته ی دیگر باید با مقدمه آغاز شود و در مقدمه باید در مورد نتیجه کلی مقاله مقداری توضیح دهید تا خواننده قبل از شروع به خواندن کمی با محتوایی که قرار است مواجه شود آشنا شود.
• بخش بعدی که قرار است نوشته شود بخش تاریخچه میباشد در این بخش باید مقاله هایی که قبلا در این زمینه نوشته شده اند را مطالعه کنید و ایرادات و کم و کاستی های آنرا رفع کنید.و در مورد آثار قبلی که در این زمینه نوشته شده اند در این بخش کمی توضیح دهید.
• بخش ضعف کارهای قبلی در این بخش تمامی ایراداتی که مقالات قبلی در این زمینه دارد را کاملا مطالعه کنید و بنویسید.
• در بخش ایده های خلاق تمامی ایده هایی که در نظر دارید تا ایرادات قبلی را رفع نمایید بنویسید .
• فرضیات مسئله: برای حل مسئله ی خود باید فرضیاتی را در نظر بگیرید. این فرضیات باید با واقعیت نیز سازگار باشند. به عنوان مثال شروع کار کارمندان از ساعت ۸ صبح و … .
• روش تحقیقات خود را در بخش روش تحقیق بنویسید شاید کار در ازمایشگاه یا مطالعه و یا حتی تحقیقات باشد همه آنها را با رعایت جزئیات در این بخش بنویسید.
• نتایجی قرار است با این تحقیق آنها را به اثبات برسانید را بنویسید تمام روش تحقیقاتی شما باید منجربه یک نتیجه گیری کلی گردد در این بخش باید به آنها اشاره کنید.
نتخاب عنوان مناسب برای طرح پژوهشی:
اولین بخش از یک طرح یا پژوهش، انتخاب یک موضوع ناب و مناسب با شرایط موجود می باشد. این موضوع بایستی در حیطه تحصیلی فرد باشد و صرفا برای گذراندن واحد پایان نامه انتخاب نشده باشد. علاقه نقش مهمی در موفقیت شما دارد. در انتخاب موضوع پروپوزال حتما به علایق خود توجه نمایید و موضوعی را انتخاب کنید که واقعا به آن علاقه داشته باشید.
قابل انجام بودن پژوهش نیز در انتخاب موضوع دخیل است. هر فردی بایستی نسبت به شرایط موجود خود و دانشگاه محل تحصیل، موضوع خود را انتخاب نماید و اینطور نباشد که بعد از انتخاب موضوع و طی کردن بخشی از کار ، متوجه شود که انجام آن با شرایط موجود امکان پذیر نمی باشد.
بحث هزینه پژوهشی نیز در انتخاب موضوع مهم می باشد و بایستی در پروپوزال نوشته شود. هرگز موضوعاتی که هزینه های بالایی را برای شما به همراه دارد و شما می بایست خودتان آن را پرداخت نمایید، انتخاب نکنید مگر آنکه حامی مالی داشته باشید و موضوع شما به گونه ای باشد که در صورت نتیجه داده بتواند در بخش اقتصادی و تولیدی کشور سودآور باشد.
مورد دیگری که در انتخاب موضوع بایستی به آن توجه نمایید، مشکلات جامعه می باشد. سعی کنید موضوعاتی را انتخاب نمایید که بتواند در رفع مشکلات جامعه بخصوص در بخش اقتصاد، در خصوص موضوعات مربوط به مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر، بیکاری و … موثر باشد. این نوع موضوعات همیشه خواهان زیادی دارند و مورد حمایت مالی نیز قرار میگیرند.
مورد دیگر که حائز اهمیت نیز می باشد، ناب بودن موضوع تحقیق است. طبق روال دانشگاه ها، قبل از ارائه پروپوزال، لازم است تا عنوان انتخابی دانشجو از سوی دانشگاه تائید شود. این تائید بیشتر بر روی ناب و جدید بودن موضوع می باشد و اینکه تاکنون این موضوه حداقل در داخل کشور کار نشده باشد. برای این منظور می توانید به سایت ایران داک مراجعه کرده و موضوع خود را در آن سرچ نمایید. این سایت مرکز نگاهداری اسناد و مدارک مربوط به پایان نامه های دانشجویان سال های قبل می باشد.

دوباره ماتم رسید 

نغمه‌ي کرببلا

بـه گوش عالم رسید

رخت عزا را بپوش

شال مصیبت بـه دوش

زمزمه‌ يي سر بده

بـه عشق و جوش و خروش

گریه کنان کائنات

جمله جهان در ممات

بریده شد دست

حق کنار نهر فرات

زمان پرواز شد

مکتب حق باز شد

کلاس آزادگی

دوباره آغاز شد

خانه‌ي دل را نما

منبر وعظ و عزا

برو بـه سمت حسین

پله بزن تا خدا